Celem terapii przeciwzakrzepowej: Jakie leki służą do jej realizacji i jak z nich korzystać?

W trosce o osoby narażone na ryzyko tworzenia wewnętrznych skrzepów w naczyniach krwionośnych, specjaliści medycyny stosują terapię przeciwzakrzepową. Jej podstawowy cel to minimalizacja prawdopodobieństwa wystąpienia niebezpiecznych powikłań zakrzepowo-zatorowych. W ramach tej strategii wykorzystuje się różnorodne farmaceutyki, charakteryzujące się unikalnymi mechanizmami oddziaływania. Niektóre z nich podaje się w postaci zastrzyków podskórnych, które przypomina możliwość wykonania w obszarze brzucha.

Terapia przeciwzakrzepowa opiera się na stosowaniu leków różnego rodzaju. Ich zadaniem jest regulowanie procesu krzepnięcia krwi oraz rozwiązania skrzeplin – dwóch równocześnie zachodzących procesów, które równoważą się nawzajem. Dzięki temu zapewnione jest swobodne krążenie krwi oraz możliwość zahamowania krwawienia w przypadku uszkodzenia naczynia – proces ten nazywany jest hemostazą. Wśród leków przeciwkrzepliwych wyróżnia się kilka grup, różniących się metodą działania. Do nich należy heparyna – naturalny antykoagulant wyprodukowany w wątrobie, podawany podskórnie lub dożylnie, choć dostępne są również preparaty na skórę. Wśród innych leków przeciwzakrzepowych znajdują się inhibitory czynnika Xa (rywaroksaban, apiksaban, edoksaban), antagoniści witaminy K (acenokumarol i warfaryna) oraz bezpośrednie inhibitory trombiny (dabigatran).

Podskórne zastrzyki przeciwzakrzepowe są jednym z narzędzi służących do zmniejszenia krzepliwości krwi i prewencji żylnej choroby zatorowo-zakrzepowej. Jest to stan charakteryzujący się występowaniem zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych lub górnych, a w skrajnych przypadkach – ostra zatorowość płucna, stanowiąca realne zagrożenie dla życia pacjenta. Leki podawane w formie tych zastrzyków to heparyna i jej pochodne, m.in. heparyny niefrakcjonowane i heparyny drobnocząsteczkowe. Leki te są dostępne tylko na receptę.

Heparyny niefrakcjonowane są głównie stosowane w placówkach szpitalnych, poprzez iniekcje dożylne. Wybór właściwej dawki tego środka opiera się na badaniach laboratoryjnych krwi, mierzących wskaźnik APTT. Głównym celem jest utrzymanie tego wskaźnika na poziomie od 1,5 do 2,5. Heparyny drobnocząsteczkowe działają bardziej selektywnie, co czyni je bezpieczniejszymi i umożliwia samodzielne podawanie przez pacjentów. Nie ma wówczas potrzeby kontroli wskaźnika APTT. Ich długotrwałe działanie sprawia, że wystarczy aplikować je jedno lub dwa razy w ciągu dnia.